«Ο,τι έγινε κατά τη διάρκεια της εισβολής στο Λίβανο, ό,τι έγινε στα προσφυγικά στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα, είναι παιδικό παιχνίδι μπροστά σε αυτό που έγινε στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν». Αυτό δήλωνε Ισραηλινός έφεδρος, που έζησε και τις δύο εισβολές, σε δημοσιογράφους, έξω από την Τζενίν, λίγες ώρες μετά την πτώση του καταυλισμού στα χέρια του ισραηλινού στρατού.
Εξι μέρες κράτησαν οι Παλαιστίνιοι μαχητές. Εξι μέρες κράτησαν με ελαφρύ οπλισμό και εκρηκτικά απέναντι στο ανελέητο σφυροκόπημα των τεθωρακισμένων, των ελικοπτέρων «Απάτσι», των μαχητικών F 16 και F 15, που έριξαν ακόμη και βόμβες 100 κιλών. Πού; Πάνω σε ένα καταυλισμό που δεν ξεπερνά τα 2 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ήταν το σπίτι περισσοτέρων από 13.000 ανθρώπων. Ανθρώπων που ήταν, ήδη, πρόσφυγες μία, δύο περισσότερες φορές. Ανθρώπων που έζησαν 6 εφιαλτικά 24ωρα, χωρίς τρόφιμα, νερό, ηλεκτρικό, αλλά αρνιούνταν πεισματικά να υπακούσουν στα σπασμένα αραβικά των Ισραηλινών στρατιωτών που με τηλεβόες τους καλούσαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
«Δεν το χωρά ανθρώπου νους»'
«Πίνουν νερό από τους υπονόμους, πίνουν τα ούρα τους, τρώνε φύλλα και ρίζες... Τραυματίες ψυχορραγούν αβοήθητοι, νεκροί κείτονται στα σοκάκια, αυτά τα σοκάκια που μοιάζουν με αυτά της Καισαριανής, γι' αυτό δεν μπορούν να μπουν με τεθωρακισμένα, γι' αυτό τους σφυροκοπούν αλύπητα από αέρος. Οσοι έχουν ισραηλινά κινητά και τους έχει μείνει μπαταρία, τηλεφωνούν στο νοσοκομείο και ρωτούν πώς θα κόψουν μόνοι τους το χέρι τους, πώς θα κάνουν ράμματα σε τραυματίες, πώς θα σώσουν κάποιον. Το καταλαβαίνετε; Δεν μπορώ να σας περιγράψω τι γίνεται. Ο τόπος όλος μυρίζει αίμα και πτώματα... Εβγαλαν με το ζόρι γυναικόπαιδα από τα σπίτια τους και τα ισοπέδωσαν... Τους πέταξαν στο δρόμο χωρίς νερό, χωρίς τίποτα... Οταν έπεσε το στρατόπεδο, οι μπουλντόζες ισοπέδωναν σπίτια με τους ανθρώπους μέσα... Πέταξαν πτώματα σε ομαδικούς τάφους: ζωντανούς, νεκρούς, τι να σας πω.. Πήραν σακούλες με πτώματα σε άλλα σημεία με τα ελικόπτερα... Εκτέλεσαν εν ψυχρώ από τα ελικόπτερα όποιον έβγαινε από το σπίτι του με τα χέρια ψηλά... Εριξαν αέριο παράλυσης στους μαχητές και τους εκτέλεσαν από ψηλά... Δε χωρά ανθρώπου νους το τι έγινε εδώ...».
Αυτές είναι αποσπασματικές φράσεις της Λουίζας Φερετοπούλου, της Ελληνίδας που ζει στην πόλη της Τζενίν και έζησε ώρα με την ώρα, λεπτό το λεπτό, το δράμα του καταυλισμού και μετέφερε ό,τι μπορούσε στο «Ρ». Η μαρτυρία της δεν είναι η μοναδική. Ανάλογες και χειρότερες είναι αυτές που έφθασαν στις φιλειρηνικές ανθρωπιστικές (ισραηλινές και παλαιστινιακές) οργανώσεις LAW, B'Tselem, Medical Relief Committee και πολλές άλλες. Συνοπτικές ομαδικές εκτελέσεις, ανθρώπινα σώματα κάτω από τις ερπύστριες και από τις μπουλντόζες, εκατοντάδες αιχμάλωτοι ολόγυμνοι και κακοποιημένοι σε πρόχειρα στρατόπεδα συγκέντρωσης, νεκρά παιδιά, μωρά, έγκυες, ηλικιωμένοι...
Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κατήγγειλε ανείπωτες κακοποιήσεις στους ίδιους τους εργαζόμενούς της που προσπάθησαν να προσφέρουν βοήθεια σε όσους εξήλθαν από τον καταυλισμό. Κατήγγειλε συλλήψεις, κρατήσεις, βασανισμούς, εξευτελισμούς. Οι δημοσιογράφοι που προσπάθησαν να προσεγγίσουν τον καταυλισμό αντιμετωπίστηκαν με τον ίδιο εξευτελιστικό τρόπο και τους κατέστη σαφές, από το Γραφείο Τύπου της ισραηλινής κυβέρνησης, ότι «δεν είναι χώρος εργασίας τους ο καταυλισμός της Τζενίν».
Ο ίδιος ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι οι αιχμάλωτοι μόνο από τον καταυλισμό ξεπερνούν τους 2.000 και οι νεκροί υπολογίζονται σε εκατοντάδες. Ουδείς, όμως, μπορεί με βεβαιότητα να καταγράψει τον ακριβή αριθμό. Πόσοι έζησαν, πόσοι σκοτώθηκαν, πόσοι ψυχορράγησαν, πόσοι τραυματίστηκαν από τους, τουλάχιστον, 13.000 κατοίκους του καταυλισμού; Πώς σκοτώθηκαν, πού είναι τα σώματά τους, πόσοι θα δηλωθούν αγνοούμενοι; Σκηνές αλλοφροσύνης εκτυλίσσονται στους πέριξ πρόχειρους καταυλισμούς της Ερυθράς Ημισελήνου και στα τεμένη.
«Σείστηκε» ο ισραηλινός στρατός
Ο ίδιος ο ισραηλινός στρατός φέρεται να αντιμετώπισε σοβαρό πρόβλημα στη διάρκεια της 6ήμερης επιχείρησής του. Πολλές είναι οι μαρτυρίες για Ισραηλινούς στρατιώτες που έπαθαν σοκ από τις σκηνές που αντίκρισαν στην προσπάθειά τους να εκτελέσουν τις διαταγές και να εισέλθουν πεζή στον καταυλισμό. Πολλοί φέρονται να αρνήθηκαν να επανέλθουν στη βάρδιά τους μετά από την ολιγόωρη ανάπαυση. Και το κρισιμότερο σημείο σε όλα αυτά είναι ότι στην επιχείρηση έπαιρναν μέρος έφεδροι και όχι νεοσύλλεκτοι. Στρατιώτες, δηλαδή, που, στην πλειοψηφία τους είχαν πάρει μέρος σε πολλές άλλες «εκκαθαριστικές» επιχειρήσεις της Τσαχάλ. Και όμως δεν άντεξαν.
Διαρροές, που ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να επιβεβαιώσει, έφεραν τον ίδιο τον αρχηγό ΓΕΣ, Σαούλ Μοφάζ, να μετέβει στην Τζενίν για «να βάλει τάξη» στο στράτευμα. Φέρεται να ήταν προσωπική του εντολή η προσπάθεια για εισβολή πεζή στον καταυλισμό που οδήγησε στο θάνατο 13 εφέδρους, όταν παγιδεύτηκαν σε ενέδρα των Παλαιστινίων μαχητών και εξερράγησαν σε κτίριο γεμάτο εκρηκτικά. Ισως είναι αρκούντως ενδεικτικό ότι από τους 28 νεκρούς στρατιώτες που καταμετρά, επισήμως, ο ισραηλινός στρατός από την έναρξη των επιχειρήσεών του στη Δυτική Οχθη, οι 24 έπεσαν στον προσφυγικό καταυλισμό της Τζενίν.
«Μέχρι τον τελευταίο»
Ισραηλινός ανώτερος στρατιωτικός, κρατώντας την ανωνυμία του, δήλωνε ότι «η Τζενίν είναι η Μασάντα των Παλαιστινίων. Οπως 1.000 Εβραίοι μαχητές κράτησαν, μέχρι να πέσει και ο τελευταίος νεκρός, το Κάστρο Μασάντα στη Νεκρά Θάλασσα, το 73 μ.Χ. απέναντι στους Ρωμαίους».
«Δεν είναι τρομοκράτες αυτά τα παιδιά, έλεγε η Λουίζα Φερετοπούλου. Είναι παιδιά σαν τα δικά μου. Νέα, μορφωμένα, με οικογένειες. Εσύ τι θα έκανες αν είχες δει τη μάνα σου και τα αδέλφια σου να εκτελούνται, να κρέμονται από τους τείχους, να βασανίζονται; Τι θα έκανες, αν εξευτελιζόσουν κάθε μέρα, κάθε ώρα; Δεν είναι τρομοκράτες αυτά τα παιδιά. Είναι παλικάρια. Δε θέλουν θαύματα. Θέλουν το αυτονόητο: ένα σπίτι, μια πατρίδα, μια ζωή, γη και αέρα να αναπνεύσουν. Δεν πρόκειται να σκύψουν το κεφάλι, γιατί δεν έχουν επιλογή, δεν έχουν άλλο δρόμο, δεν έχουν τίποτε να χάσουν, γιατί δεν έχουν ζωή έτσι. Θα κρατήσουν μέχρι τέλους, μέχρι τον τελευταίο». Και κράτησαν... στην αιματοβαμμένη ηρωική Τζενίν.
Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ
